Lựa chọn nghề nghiệp là một trong những quyết định quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi người. Một nghề nghiệp phù hợp sẽ giúp chúng ta phát huy được năng lực, sở thích, giá trị sống của bản thân, mang lại niềm vui và sự thỏa mãn trong công việc. Ngược lại, một nghề nghiệp không phù hợp sẽ khiến chúng ta cảm thấy chán nản, mệt mỏi, thậm chí là bế tắc.

Theo thống kê của Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI – Bộ Công thương), có đến 60% sinh viên sau khi tốt nghiệp đại học không làm đúng ngành nghề đã học. Điều này cho thấy việc lựa chọn nghề nghiệp không phù hợp là một vấn đề phổ biến ở Việt Nam.

Biểu hiện tâm lý của người không lựa chọn được công việc phù hợp

Tâm lý của người không lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp có thể thay đổi theo nhiều hướng, tùy thuộc vào tính cách, hoàn cảnh và cách suy nghĩ của mỗi người. Một số biểu hiện phổ biến có thể kể đến như:

  • Mất định hướng: Khi không biết mình muốn làm gì, người ta sẽ cảm thấy mất định hướng trong cuộc sống. Họ không biết mình nên học gì, làm gì, tương lai sẽ đi đâu về đâu. Điều này khiến họ cảm thấy lo lắng, bất an, thậm chí là tuyệt vọng.
  • Mệt mỏi, chán nản: Khi làm một công việc không phù hợp, người ta sẽ cảm thấy mệt mỏi, chán nản, không có hứng thú với công việc. Họ thường xuyên cảm thấy áp lực, căng thẳng, thậm chí là ghét bỏ công việc của mình.
  • Tự ti, mặc cảm: Khi không có năng lực, không thể làm tốt công việc của mình, người ta sẽ cảm thấy tự ti, mặc cảm. Họ thường xuyên so sánh bản thân với người khác, cảm thấy mình thua kém, kém cỏi.
  • Tức giận, bực bội: Khi cảm thấy không được công nhận, không được tôn trọng trong công việc, người ta sẽ cảm thấy tức giận, bực bội. Họ thường xuyên cáu gắt, khó chịu với mọi người xung quanh.

Những thay đổi tâm lý này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người không lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp. Họ có thể gặp khó khăn trong việc học tập, làm việc, giao tiếp, thậm chí là mắc phải các vấn đề về sức khỏe tâm thần.

Tác động tới công việc và môi trường xung quanh

Cảm giác không hài lòng với công việc không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn có thể có những hậu quả tiêu cực đáng kể đối với sự phát triển cá nhân, hiệu suất công việc và những đồng nghiệp xung quanh. Việc nhận ra rằng công việc hiện tại không phù hợp có thể làm mất đi sự hăng hái và tinh thần làm việc, góp phần tạo ra một môi trường làm việc không tích cực. Điều này có thể làm tăng nguy cơ bỏ việc hoặc dẫn đến sự thụt lùi trong sự nghiệp.

Tác Động Tâm Lý:

Khi một người nhận ra rằng công việc không phù hợp với họ, có thể xuất hiện những thay đổi lớn trong tâm trạng và tâm lý của họ. Sự không hài lòng này có thể dẫn đến tư duy bi quan, tạo ra một góc nhìn tiêu cực về công việc và cuộc sống. Người đó có thể trở nên lười biếng và mất động lực để cố gắng làm hết mình trong công việc. Điều này tạo ra một vòng lặp tiêu cực, khiến cho họ mất đi sự hứng thú và niềm đam mê trong công việc hàng ngày.

Theo một nghiên cứu của Đại học Quốc gia Singapore, những người không lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp có nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe tâm thần cao hơn 20% so với những người lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp.

Mối Quan Hệ Với Đồng Nghiệp và Môi Trường Làm Việc:

Sự không hài lòng với công việc cũng có thể tác động tiêu cực đến mối quan hệ với đồng nghiệp và môi trường làm việc. Nếu người lao động cảm thấy công việc không phù hợp, họ có thể trở nên cô đơn và tách biệt trong nhóm làm việc. Cảm giác không hạnh phúc và không hài lòng có thể làm cho họ trở nên ít hợp tác và khó giao tiếp, tạo ra một môi trường làm việc không lành mạnh.

Theo một khảo sát của Tổ chức Lao động Thế giới, những người không lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp có nguy cơ bị cô lập trong công việc cao hơn 30% so với những người lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp.

Một nghiên cứu khác của Đại học Oxford cho thấy những người không lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp có nguy cơ xung đột với đồng nghiệp cao hơn 20% so với những người lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp.

Mất Động Lực và Hiệu Suất Công Việc:

Cảm giác không hài lòng có thể dẫn đến mất động lực và suy giảm hiệu suất công việc. Người lao động không còn động lực để hoàn thành công việc một cách xuất sắc khi họ cảm thấy nó không đáp ứng được mục tiêu cá nhân hoặc chuyên nghiệp của họ. Điều này có thể dẫn đến sự thụt lùi trong sự nghiệp và mất đi cơ hội thăng tiến.

Quyết Định Tiếp Tục hoặc Bỏ Việc:

Một trong những kết quả rõ ràng nhất của việc không hài lòng với công việc là quyết định tiếp tục hoặc bỏ việc. Người lao động có thể đối diện với quyết định khó khăn giữa việc ở lại trong một công việc không phù hợp hoặc tìm kiếm một cơ hội mới phù hợp với sở thích và kỹ năng của họ.

Hậu Quả Cho Sức Khỏe Tinh Thần và Vật Chất:

Không hài lòng với công việc có thể tác động mạnh mẽ đến sức khỏe tinh thần và vật chất của người lao động. Stress và áp lực từ công việc có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe tinh thần như căng thẳng, trầm cảm và lo âu. Ngoài ra, việc không hài lòng có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống với việc dành thời gian lớn trong một môi trường không thoải mái.

Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, những người làm công việc không phù hợp có nguy cơ bị trầm cảm cao hơn 2,5 lần so với những người làm công việc phù hợp.

Một số giải pháp

Để tránh những thay đổi tâm lý tiêu cực, người không lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp cần có những giải pháp phù hợp. Một số giải pháp có thể kể đến như:

Tìm hiểu bản thân:

  • Hãy dành thời gian để hiểu rõ về bản thân, bao gồm sở thích, năng lực, giá trị sống của mình. Điều này sẽ giúp bạn có được định hướng nghề nghiệp phù hợp hơn.
  • Hãy tự đặt ra cho mình những câu hỏi như:
    • Mình thích làm gì?
    • Mình giỏi gì?
    • Mình muốn đạt được điều gì trong cuộc sống?
    • Mình có thể chấp nhận những khó khăn, thử thách gì trong công việc?
  • Bạn có thể tham gia các bài trắc nghiệm tính cách, sở thích, năng lực để có cái nhìn tổng quan về bản thân.
  • Hãy tìm hiểu thêm về những ngành nghề khác nhau, xem xét các yêu cầu về năng lực, sở thích, giá trị sống của từng ngành nghề.
  • Bạn cũng có thể tham khảo ý kiến của bạn bè, người thân, thầy cô để có thêm những góc nhìn khác.

Trải nghiệm nhiều công việc khác nhau:

  • Trải nghiệm thực tế sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về từng công việc. Hãy tham gia các hoạt động ngoại khóa, thực tập, làm thêm để có cơ hội trải nghiệm nhiều công việc khác nhau.
  • Khi trải nghiệm, hãy chú ý đến những cảm xúc, suy nghĩ của bản thân khi làm công việc đó. Nếu bạn cảm thấy hứng thú, say mê, thì đó là một dấu hiệu tốt cho thấy bạn có thể phù hợp với công việc đó.

Liên hệ với các chuyên gia tư vấn nghề nghiệp:

  • Các chuyên gia tư vấn nghề nghiệp sẽ giúp bạn đánh giá năng lực, sở thích, giá trị sống của bản thân và đưa ra những lời khuyên hữu ích.
  • Hãy tìm đến các trung tâm tư vấn nghề nghiệp uy tín để được tư vấn một cách chính xác, khách quan.
  • Bạn cũng có thể tham gia các hội thảo, khóa học hướng nghiệp do các chuyên gia tổ chức.

Ngoài ra, người không lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp cũng cần có những thay đổi trong suy nghĩ và thái độ của bản thân. Hãy lạc quan, tích cực và không ngừng học hỏi, trau dồi bản thân. Hãy nhớ rằng, lựa chọn nghề nghiệp là một quá trình, không phải là một quyết định chốt hạ ngay lập tức. Bạn có thể thử nghiệm nhiều công việc khác nhau, học hỏi thêm kiến thức và kỹ năng để có được lựa chọn phù hợp nhất với bản thân.

Lựa chọn nghề nghiệp là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự nỗ lực và kiên trì. Hãy dành thời gian và tâm huyết để tìm kiếm nghề nghiệp phù hợp với bản thân, để có thể tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn nhất.

Các bạn cần tư vấn hoặc hỗ trợ trong quá trình làm hồ sơ xin visa thì đừng ngần ngại, hãy liên hệ ngay với page LINH UK GO GLOBAL hoặc fanpage LINHUK nhé. 

Tìm hiểu thêm về các khóa học tiếng Anh liên hệ ngay qua fanpage IELTS LINHUK