Nội dung bài viết
Việc đưa ra những lựa chọn đúng đắn khi sự nghiệp của bạn mới bắt đầu sự nghiệp có thể mang lại sự độc lập và thành công trọn vẹn lâu dài. Để chọn được nghề nghiệp phù hợp với mục tiêu của mình, bạn có thể muốn xem xét mong muốn của bản thân, nghiên cứu thị trường việc làm và tinh chỉnh tìm kiếm của mình khi bạn có thêm những trải nghiệm mới. Học một chiến lược để giúp bạn nghiên cứu các con đường nghề nghiệp có thể tăng sự tự tin của bạn và giúp bạn điều chỉnh khi mục tiêu và giá trị của bạn thay đổi.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ mô tả cách để biết nghề nào phù hợp với bạn và cung cấp một số mẹo để giúp quá trình này dễ dàng hơn.
Dưới đây là một số bước bạn có thể thực hiện để tìm ra nghề nghiệp phù hợp nhất với mình:
1. Suy ngẫm về sở thích và đam mê của bạn
Lựa chọn nghề nghiệp dựa trên những hoạt động khiến bạn cảm thấy thỏa mãn có thể giúp bạn quyết định theo đuổi một công việc thú vị và bổ ích. Các kỹ năng bạn đã phát triển từ sở thích hoặc hoạt động cá nhân có thể phù hợp với các kỹ năng cốt lõi cần thiết cho một số vai trò chuyên môn. Ví dụ, hội họa, đi bộ đường dài, viết lách và câu cá có thể là những hoạt động giải trí mà bạn yêu thích dưới dạng sở thích, nhưng mỗi sở thích đều có một con đường nghề nghiệp tương đương có thể trở thành sự nghiệp lâu dài.
2. Liệt kê các mục tiêu và giá trị của bạn
Lựa chọn nghề nghiệp là cơ hội để bạn điều chỉnh đời sống công việc của mình cho phù hợp với các mục tiêu dài hạn quan trọng nhất đối với bạn. Một cách để xác định các mục tiêu và giá trị cốt lõi của bạn là liệt kê chúng thành một danh sách. Dưới đây là một số danh mục đơn giản bạn có thể đưa vào danh sách của mình:
Chuyên môn
Mục tiêu nghề nghiệp có thể bao gồm các yếu tố về tiền lương hoặc phúc lợi liên quan đến vai trò của bạn. Bạn cũng có thể muốn suy nghĩ về các yếu tố thực tế hơn như địa điểm, phong cách quản lý và các tùy chọn làm việc từ xa hoặc kết hợp. Bạn thậm chí có thể thích các công việc lặp lại và có thể dự đoán thay vì các nhiệm vụ khẩn cấp hoặc đa dạng vì chúng ít căng thẳng hơn.
Giá trị cốt lõi (Giá trị nền tảng)
Mặc dù các giá trị cá nhân có thể thay đổi theo thời gian, bạn có thể có những giá trị cốt lõi mà bạn muốn duy trì suốt cuộc đời. Liệt kê các giá trị cốt lõi có thể giúp bạn nhớ cách đánh giá các nhà tuyển dụng tiềm năng hoặc cung cấp cho bạn định hướng nếu bạn có quá nhiều lựa chọn. Một số ví dụ phổ biến về các giá trị cốt lõi bao gồm:
- Công bằng
- Tự trọng
- Hài hước
- Trung thực
- Tự do sáng tạo
- Trung thành
- Cộng đồng
- Tính độc lập
Môi trường làm việc
Môi trường làm việc của bạn có thể thay đổi tùy thuộc vào nhà tuyển dụng. Mô tả cơ bản về môi trường chuyên nghiệp có thể là văn phòng, gara, nhà máy hoặc kết hợp nhiều địa điểm. Tùy thuộc vào lĩnh vực bạn quan tâm, bạn có thể lựa chọn giữa môi trường làm việc năng động và bận rộn hoặc một môi trường thoải mái hơn. Bạn cũng có thể lưu ý đến các nguồn lực hoặc vật tư cần thiết hoặc liệu bạn có thể chia sẻ không gian với các phòng ban khác hay không.
3. Lên ý tưởng cho các con đường nghề nghiệp
Nếu sự nghiệp là tổng thể các kinh nghiệm chuyên môn của bạn, thì con đường nghề nghiệp là chuỗi các vai trò hoặc lĩnh vực bạn muốn trải nghiệm cho đến khi đạt được mục tiêu cuối cùng.
Hãy tưởng tượng rằng công việc mơ ước của bạn là trở thành bếp trưởng điều hành của một nhà hàng tại Montréal. Con đường sự nghiệp của bạn có thể bao gồm các vai trò như nhân viên rửa bát, đầu bếp sơ chế, đầu bếp chính, phó bếp trưởng và bếp trưởng chính trước khi trở thành bếp trưởng điều hành. Điều quan trọng là phải cân nhắc các mục tiêu của bạn, yêu cầu đào tạo của con đường sự nghiệp và số năm bạn sẵn sàng cống hiến.
4. Cân nhắc làm thực tập sinh, thực tập ngoại khóa, hoặc vị trí tạm thời
Khi bạn có được kinh nghiệm làm việc, bạn có thể bắt đầu học hỏi xem liệu công việc trong ngành mà bạn quan tâm có thú vị và thỏa mãn hay không. Để nhanh chóng bước vào thị trường việc làm, bạn có thể thử các vị trí thực tập sinh (intern), thực tập ngoại khóa (externship) hoặc nhân viên tạm thời (temp). Hãy xem xét những điểm khác biệt giữa các cơ hội này:
Cơ hội thực tập sinh (Thực tập sinh)
Thực tập sinh là vị trí do nhà tuyển dụng tiềm năng thiết kế để đào tạo các chuyên gia mới về các nhiệm vụ và công việc vận hành của công ty. Mặc dù thực tập sinh có thể có ít trách nhiệm hơn, họ thường thực hiện các nhiệm vụ tương tự như nhân viên chính thức. Thực tập sinh có thể có một người giám sát chuyên trách để trả lời các câu hỏi và nhận phản hồi, hoặc họ có thể báo cáo trực tiếp cho ban quản lý.
Cơ hội Thực tập ngoại khóa (Externship)
Thực tập ngoại khóa là chương trình do các trường đại học điều hành và được cung cấp thông qua các khóa đào tạo chuyên ngành. Thay vì xử lý các nhiệm vụ và trách nhiệm hàng ngày, thực tập sinh ngoại khóa sẽ đặt câu hỏi, ghi chú và quan sát các chuyên gia lâu năm. Thực tập ngoại khóa cung cấp cơ hội ngắn hạn cho các chuyên gia mới để đánh giá mức độ khó khăn của một vị trí mà họ muốn theo đuổi.
Cơ hội Nhân viên tạm thời (Temp)
Nhân viên tạm thời là nhân viên hợp đồng do các công ty thuê thêm để hỗ trợ trong thời gian thiếu hụt nhân sự hoặc các dự án ngắn hạn. Đây thường là các vị trí theo mùa và có thể chuyển thành cơ hội việc làm toàn thời gian nếu bạn có thể xây dựng mối quan hệ với công ty. Nhân viên tạm thời có thể làm việc trực tiếp cho công ty, nhưng họ cũng có thể làm việc cho một cơ quan chuyên cung cấp nhân viên tạm thời đến các nơi cần.
5. Suy ngẫm về kinh nghiệm của bạn
Suy ngẫm về những trải nghiệm chuyên môn ban đầu là một phần của việc đánh giá một nghề nghiệp tiềm năng. Liệt kê riêng biệt các ấn tượng tích cực và tiêu cực có thể giúp bạn hình dung trải nghiệm của mình nếu việc đưa ra ý kiến còn khó khăn. Hãy cân nhắc viết câu trả lời cho các câu hỏi sau để làm rõ những trải nghiệm bạn đã có cho đến nay:
- Bạn có thích giao tiếp và tương tác với đồng nghiệp không?
- Văn hóa công ty có hỗ trợ và kích thích không?
- Môi trường làm việc của bạn có đầy đủ mọi thứ cần thiết để thực hiện công việc không?
- Bạn có mối quan hệ tốt với ban quản lý không?
- Có cơ hội thăng tiến trong công ty hoặc ngành nghề này không?
6. Tiếp nhận phản hồi
Xem xét bất kỳ phản hồi nào bạn nhận được trong thời gian thử việc này. Nếu bạn chưa nhận được phản hồi tự nguyện, bạn có thể yêu cầu quản lý đánh giá hiệu suất của mình khi họ có thời gian. Khi nhận được phản hồi tích cực, điều đó cho thấy sự chăm chỉ và siêng năng của bạn trong thời gian học hỏi này đang giúp bạn tiến tới mục tiêu. Khi nhận được phản hồi mang tính xây dựng, bạn có thể so sánh phản hồi đó với trải nghiệm của chính mình. Mặc dù phản hồi giúp bạn học hỏi và thích nghi với những tình huống mới, nó cũng có thể xác nhận rằng một lựa chọn nghề nghiệp khác phù hợp hơn với bạn.
7. Xem xét lại động lực của bạn
Xem xét lại động lực là một bước chuyển tiếp trong quá trình tìm hiểu nghề nghiệp phù hợp với bạn. Trong quá trình xem xét, những trải nghiệm mới của bạn có thể tác động đến các động lực hiện có hoặc ảnh hưởng đến việc hình thành các động lực mới. Bạn có thể dành thời gian để suy nghĩ về các giá trị và mục tiêu đã giúp bạn bắt đầu. Có đồng nghiệp hỗ trợ, thời gian linh hoạt hoặc thu nhập ổn định là những động lực phổ biến cho những người kiên trì với con đường sự nghiệp đã chọn. Bằng cách so sánh những gì thúc đẩy bạn ở giai đoạn xem xét với những gì thúc đẩy bạn khi bắt đầu tìm kiếm, bạn có thể tìm thấy sự đảm bảo cần thiết rằng mình đang đưa ra những lựa chọn đúng đắn. Ngược lại, bạn có thể phát hiện ra rằng việc điều chỉnh lại quá trình có thể giúp bạn đưa ra những lựa chọn tốt hơn trong tương lai.
Mẹo tìm kiếm nghề nghiệp phù hợp
Dưới đây là một số mẹo bạn có thể cân nhắc khi khám phá các lựa chọn nghề nghiệp của mình:
1. Thực hiện bài tự đánh giá tính cách
Bài tự đánh giá tính cách có thể hỗ trợ bạn trong quá trình ra quyết định bằng cách xác định những điểm mạnh và yếu của bạn ngay lập tức. Có một số hệ thống bạn có thể sử dụng để tự đánh giá. Dưới đây là hai hệ thống tự đánh giá tính cách được sử dụng phổ biến:
- Trắc nghiệm MBTI: MBTI phân chia kết quả bài kiểm tra thành các chuỗi bốn chữ cái thuận tiện, với 16 tổ hợp có thể. Bởi vì các chuỗi này bao gồm thông tin về cách bạn làm việc, việc trao đổi kết quả MBTI của bạn với đồng nghiệp hoặc nhà tuyển dụng tiềm năng một cách nhanh chóng và thoải mái sẽ nhanh chóng làm nổi bật những cơ hội và thách thức có thể gặp phải khi cộng tác. Bài kiểm tra miễn phí và mất chưa đến một giờ để hoàn thành. MBTI phân loại mọi người theo những cách sau:
- Hướng ngoại (Extroversion) vs. Hướng nội (Introversion)
- Giác quan (Sensing) vs. Trực giác (Intuition)
- Suy nghĩ (Thinking) vs. Cảm nhận (Feeling)
- Phán đoán (Judgment) vs. Nhận thức (Perception)
- Bảng phân loại Tính khí Keirsey: là một bảng câu hỏi tự đánh giá khám phá các kiểu khí chất theo quan niệm hành vi của Hy Lạp cổ đại. Giống như Trắc nghiệm MBTI, nó phân loại kết quả thành 16 loại tính cách. Nhưng không giống như các kiểu MBTI, các kiểu tính khí của Keirsey tập trung nhiều hơn vào hành vi so với suy nghĩ và cảm xúc. Một số kiểu tính khí Keirsey phổ biến bao gồm:
- Thợ thủ công nghệ sĩ (Artisan crafter)
- Nhà chiến lược lý trí (Rational mastermind)
- Người chữa lành duy tâm (Idealist healer)
- Giám sát bảo vệ (Guardian supervisor)
2. Tìm người cố vấn (Mentor)
Người cố vấn có thể giúp bạn lựa chọn nghề nghiệp với sự tự tin cao hơn, vì quá trình cố vấn cung cấp cho người được cố vấn những hiểu biết cá nhân và nhất quán từ một chuyên gia giàu kinh nghiệm. Do việc cố vấn không phải lúc nào cũng là một vai trò chính thức, nên việc xác định các chuyên gia trong mạng lưới của bạn phù hợp với mục tiêu và giá trị của bạn là một yếu tố then chốt trong quá trình này. Bạn cũng có thể tìm cách xây dựng mạng lưới quan hệ cụ thể, lấy việc cố vấn làm chủ đề gặp gỡ.
3. Nói chuyện với bạn bè
Bạn bè và gia đình là những người đã biết bạn từ lâu có thể là đồng minh hữu ích khi bạn chọn con đường sự nghiệp. Trong khi người cố vấn có thể khuyên bạn điều gì tốt nhất cho sự nghiệp của bạn, thì bạn bè có thể đánh giá các lựa chọn của bạn bằng cách hiểu biết bạn một cách cá nhân. Nếu bạn quyết định khởi động lại sự nghiệp và xây dựng lại mạng lưới quan hệ chuyên nghiệp trong một ngành công nghiệp xa lạ, bạn bè và gia đình có thể cung cấp cho bạn sự ổn định và hỗ trợ.
Nếu bạn cần giúp đỡ, hãy liên hệ với EEC Vietnam để được tư vấn bởi đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm về tâm lý giáo giục và hướng nghiệp của chúng tôi.
